Al lachend zegt de zot de waarheid

Ik geef toe: ik een fan van het eerste uur – vanaf zijn eerste publicatie – van auteur Marnix Peeters. Ik ben weg van zijn hoogst originele schrijfstijl, zijn zwarte humor, de personages die hij tot leven brengt met telkens een scherp uitgediept karakter, de hilarische situaties waarin ze terechtkomen.

Meestal zijn het zwartgallige, marginale personages, gedrochten zelfs, van wie je meteen denkt: zo iemand bestaat toch niet? Ho maar, denk jij maar vlug iets anders!

Het zijn inderdaad niet de doordeweekse Jan Modaal of de onberispelijke buurvrouw waar Peeters over schrijft, maar wel personages met een hoekje – zeg maar een aanzienlijke hoek – af. Zo ook Oogje en Beertje, de hoofdrolspelers in deze roman. Wat een kanjers! Ze beleven de ongelooflijkste avonturen en komen telkens van de regen in de drop terecht. Maar ze laten zich niet op de kop zitten, wel integendeel. Ze redden het wel. Van de personages die ze ontmoeten kan jammer genoeg niet altijd hetzelfde worden gezegd.

De ik-figuur Beertje gedraagt zich als een zwaar puberende tiener met veel fantasie en – zo zegt hij het zelf: “ik ken mijn eigen kracht niet” of: “Ik ben stérk, man”. Dit heeft zo zijn gevolgen! Oogje gedraagt zich zoals elk kind met downsyndroom zich gedraagt, al verrast ze af en toe met haar intelligentie, die zij zelf als vanzelfsprekend ervaart.

Peeters schrijft zoals zijn personages denken. Ellenlange zinnen worden afgewisseld met grappige dialogen en wat het meest opvalt: de ruwe taal en de spitsvondige krachttermen waarmee dit alles doorspekt is. Wat een taaltje! Een mengeling van vunzig en kluchtig, maar altijd trefzeker en hilarisch.

“Ik zeg maar wat, dat is mijn kracht”, zegt Beertje op pagina 61. Je zou kunnen denken dat Marnix Peeters ook zomaar wat schrijft, maar wie tussen de regels van deze road novel leest, weet wel beter. Elk woord, elke zin, elke verhaallijn is gewikt en gewogen.

Nu zou je hier de indruk kunnen krijgen dat Marnix Peeters een grappig sprookje heeft geschreven waarin rare kwieten verbijsterende avonturen beleven. Maar er is veel meer. Dit boek is een regelrechte aanklacht tegen onverantwoord ouderschap, tegen verwaarlozing van kinderen, zowel materieel als psychologisch.

Op pagina 151 legt de auteur deze woorden in de mond van Kenny Reetliker:

“Er wordt moord en brand geschreeuwd als mensen in een impuls een hond kopen die ze een maand later, als het nieuwe eraf is en als blijkt dat hij het in huis blijft doen, aan een boom vastbinden en de wijk nemen, maar niemand vindt het verwerpelijk als men zonder nadenken aan kinderen begint,” legde Kenny uit.

En daar gaat het boek in essentie over. De keuze om kinderen te “nemen” zou geen evidentie mogen zijn. De gevolgen zijn soms vreselijk, ook en vooral voor het kind. En daarmee is alles gezegd.

OOGJE Het kleine meisje uit de Lange Tafelstraat is voor mij het beste werk van Peeters tot nu toe. Mogen er nog vele volgen!