Dansen tussen de puinhopen - Duitsland na de bevrijding

1945 – 1955 – Het eerste decennium na “het uur nul”

Eindelijk beschrijft iemand (Harald Jähner) hoe het was om (Oost- of West-)Duitser te zijn na het uur nul (8 of 9 mei 1945).

Of hoe de “generatie zonder afscheid” van Wolfgang Borchert (*), ondanks zichzelf, dan toch maar zou “thuiskomen”, puinruimen, het verleden verdringen en verwerken, een democratie opbouwen onder toezicht van de Westerse of de Russische bezetter – en wat een enorm verschil dit gemaakt heeft!

De auteur ontrafelt, aangenaam genuanceerd, het raadsel “Duitsland”. De vele foto’s tonen een al lang vergeten, hartverscheurende realiteit – van steden in puin, met vrouwen die puinruimen, met gedesoriënteerde mannen die “in vredestijd” hun draai maar niet vinden, van jongens die Lucky Strike verhandelen op de zwarte markt, van de arbeiderswijken bij de Volkswagenfabriek bij Wolfsburg, van de beklaagden en veroordeelden op het Proces van Neurenberg (1946).
Dit boek is prachtig gedocumenteerd met een heel verhelderend notenapparaat (pp. 427-494). Het toont de lezer de weg naar welke boeken zeker de moeite van het lezen waard zijn. Een aanrader!

(*) Wolfgang Borchert – “Wij zijn de generatie zonder binding en zonder diepte. Onze diepte is afgrond. Wij zijn de generatie zonder geluk, zonder vaderland en zonder afscheid. Onze zon is klein, onze liefde wreed, onze jeugd is zonder jeugd.”