Een wandeling door het leven van Schiller
De dood van de grote Duitse schrijver Friedrich Schiller op 9 mei 1805 heeft mij zeer aangegrepen. Voorafgaand de lange periode van ziekte. Bij het begin van de lente de hoop op beterschap. De afwezigheid van dokter Stark, die hem het jaar voordien in de zomer van 1804 het leven redde. De onmacht van de behandelende arts, dr. Huschke, die de diagnose stelde van rheumatisches Seitenstechfieber. Koorts ten gevolge van steken in de zij, uitgelokt door reuma. Het bad en het glas champagne om de bloedsomloop te stimuleren, die hij op de ochtend van de dood aanraadde. De lijkschouwing. Volgens de huidige kennis overleed Schiller aan een acute longontsteking die ook het hart had aangetast.
De afwezigheid en het stilzwijgen van zijn goede vriend J.W. von Goethe. Met uitzondering van de uitspraak ‘Het lot is onverbiddelijk, en de mens betekent weinig’. (vertaling JDV) Goethe die ziekte en dood vermeed. Tweemaal bezocht ik het graf van het dichterpaar in Weimar. Goethe en Schiller (van wie de kist na onderzoek van de menselijke resten in 2008 is leeggemaakt) liggen opgebaard in eikenhouten sarcofagen in de Fürstengruft, het hertogelijke mausoleum in Weimar. Broederlijk naast elkaar. Zoals ze gedurende tien jaar in Weimar intensief contact onderhielden. De loyaliteit bij een intrige opgezet door de schrijver Kotzebue. De spanningen tussen Schiller en de zangeres en actrice Caroline Jagemann, minnares van hertog Carl August. De gezamenlijke werkzaamheden in het theater. De censuur door het hof van Sachsen-Weimar.
Schiller wiens verlangen het was om vijftig jaar oud te worden. En die leeftijd niet haalde. Die slechts leefde voor zijn werk. Maar die erg veel hield van zijn jonge kinderen. Schiller die nadat hij in 1781 op 21-jarige leeftijd het revolutionaire drama Die Räuber schreef, door Carl Eugen, Hertog van Württemberg, een levenslang schrijfverbod werd opgelegd. Op straf van gevangenneming. En gedurende 14 dagen gevangen werd gezet. Waarop hij naar de Pfalz vluchtte . Zijn hele leven lang leed Friedrich Schiller aan gezondheidsproblemen.
Zoals in Weimar gebruikelijk was in die tijd werd hij op 12 mei 1805 na middernacht naar het Jacobskerkhof ten grave gedragen. De volgende dag vindt in de Jakobskirche de uitvaart plaats. Het Requiem van Mozart. De heldere lach van Emilie, Schillers jongste dochter, nog geen één jaar oud.
Sigrid Damm evoceert het leven van Friedrich Schiller. Van zijn vrouw Charlotte, geboren von Lengefeld. De intriges aan het hof. De gevechten tegen de censuur. De tijdgeest, bepaald door de Franse revolutie. De relatie met Goethe. De auteur gebruikt hiervoor authentieke brieven en getuigenissen. Sigrid Damm is geen biograaf. Wel een schrijver. Door haar literaire stijl en de empathie waarmee zij het leven van Schiller beschrijft. De ondertitel van Das Leben des Friedrich Schiller luidt dan ook Eine Wanderung. Een wandeling door het leven van de grote Duitse dichter.
