Een ideale opstap om de sfeer van 'Transcripts of a Sea' te vangen en daarna nog eventjes vast te houden
Het was de tentoonstelling Transcripts of a Sea van Stefan Vanfleteren die mijn gedachten terugvoerde naar de klassieker De oude man en de zee, beter gekend als The old man and the sea.
Misschien tijd om deze novelle eens te herlezen, dacht ik.
Een oude visser heeft de laatste maanden weinig geluk gehad bij het vissen. Maar hij blijft pogingen ondernemen en gaat om zijn kansen te verhogen verder op zee dan normaal. Op zeker moment merkt hij dat hij beet heeft. Met behulp van vislijnen en harpoenen ontspant er zich een spannende strijd tussen een reuzenvis en de oude man. Een strijd waarbij de visser op de fysieke grenzen van zijn ouder wordend lichaam botst. Hij bevestigt de vis -die te groot is om in de boot vervoerd te worden- aan de boeg, de achtersteven en de middelste doft van de boot.
Een eerste haaienaanval -die werd afgeslagen- triggert de komst van een hele groep haaien. Alhoewel de visser kranig volhardt zal hij uiteindelijk de tegenslag moeten accepteren.
De kern van het verhaal is bijzonder universeel. Het vertelt over de strijd die elk individu moet voeren om te overleven en over de attitude om niet stil te staan bij wat je had kunnen doen maar bij wat je kan doen.
Elke dag is een nieuwe dag
Meesterlijk slaagt Hemingway erin om de lezer een inkijk te geven in de innerlijke strijd van de visser die een groot respect heeft voor de reuzenvis en die hij beschouwt als zijn 'broeder'. Nederig vraagt de oude man zich af of er eigenlijk iemand waardig genoeg is om dit dappere dier te mogen eten. Ook bij het doden van de roofvissen twijfelt hij aan zijn recht erop.
De dentuso is wreed en sterk en heeft verstand, maar ik ben verstandiger geweest dan hij. Misschien ook niet, dacht hij. Misschien was ik alleen maar beter gewapend.
Maar het zijn vooral de beschrijvingen over de zee, het leven dat er zich afspeelt en de krachten die ermee gemoeid gaan die bijblijven.
Kort voordat het donker werd, toen zij een groot eiland van sargassowier passeerden, dat deinde en bewoog in de lichte zee alsof de oceaan onder een gele deken iets in liefde bezat…
Dit boek las ik in één ruk uit. En dat was mogelijk omdat het maar een kleine honderd pagina’s bevat. Beschouw deze novelle als een ideale opstap om de sfeer van Transcripts of a Sea te vangen en die daarna nog eventjes vast te houden.
Synopsis
Een oude Cubaanse visser die lang niets gevangen heeft, gaat ver de zee op om zich te bewijzen tegenover zijn jongere collega's.