Kaat van der Haegen
Leestip van Kaat van der Haegen
Verhalen zijn vensters op de wereld maar tevens spiegels op jezelf.

Willen we iets leren uit onze herinneringen of dekken we ze toe?

4 december 2024

Het zijn de mooie taal en de prachtige schrijfstijl van Philippe Claudel die het lezen van Het verslag van Brodeck draaglijk maken. Ze zijn nodig als tegenwicht van zoveel lelijkheid onder de mensheid.

Het verslag van Brodeck speelt zich af in een geïsoleerd bergdorpje. Een vreemdeling komt het dorp binnen en neemt een kamer in de enige herberg die het dorp rijk is. Niemand kent zijn naam, niemand weet wie hij is en niemand weet wat hij overdag doet. De dorpsbewoners noemen hem de Anderer. Nadat hij de dorpsbewoners een drietal maanden geobserveerd heeft confronteert hij hen met hun tekortkomingen en misdaden, waaronder verraad en collaboratie. Ze nemen die terechtwijzing niet en dit leidt tot een tragische gebeurtenis die verder in het verhaal Ereigniës genoemd wordt.

Brodeck is een van de dorpsbewoners en men vraagt hem een verslag te schrijven over de Ereigniës. Hierdoor geraakt Brodeck in de war. Hij heeft moeite om bij het verhaal van de Ereigniës te blijven en schrijft parallel met het officiële verslag ook zijn persoonlijk verslag. Het is dit verslag dat we te lezen krijgen.

We lezen dat hij tijdens de oorlog in een kamp terecht komt waar hij ondanks het gruwelijke kampleven blijft doorzetten. Hij overleeft en keert terug naar het dorp bij zijn geliefde Emélia. Tijdens het schrijven van zijn levensverhaal springt Brodeck voortdurend vooruit en keert weer terug. Gesprekken met dorpsbewoners zetten hem op zijsporen. Tijdens dit verdwalen probeert hij de mens en het ontstaan van het kwaad te begrijpen en zijn herinneringen een plaats te geven.

'Ik was meer het slachtoffer geworden van andermans angst dan van hun haat, of van enige andere emotie. Omdat de angst sommige mensen naar de keel vloog, werd ik uitgeleverd aan de beulen, en die beulen, mannen die vroeger net als ik waren geweest, waren zelf ook uit angst in monsters veranderd...'

Claudel laat je Het verslag van Brodeck niet vrijblijvend lezen. Je kan niet anders dan je vragen stellen. Vragen over hoe we omgaan met het kwaad, met groepsdynamiek, met erkenning van schuld – zowel individuele als collectieve- en met angst voor het vreemde. En dan zet hij je ook aan tot nadenken over hoe we omgaan met herinneringen en met onze geschiedenis. Willen we er wel iets uit leren?

De mens is een dier dat altijd opnieuw begint. Maar waaraan begint hij dan opnieuw?

Het verslag moest dienst doen als collectieve biecht voor de dorpsgemeenschap. Het kwaad werd overgedragen aan de verslaggever en degene die gebiecht had voelde zich vrij en opgelucht. Bij mij blijft het verslag echter nog lang nagalmen.

Synopsis

Een oorlogswees wordt nooit helemaal geaccepteerd in een Frans dorp.

Kaat van der Haegen
Leestip van Kaat van der Haegen
Verhalen zijn vensters op de wereld maar tevens spiegels op jezelf.

Het verslag van Brodeck
Titel:
Het verslag van Brodeck
Auteur:
Philippe Claudel
# pagina's:
333 p.
Genre:
Romans
Uitgeverij:
De Bezige Bij
ISBN:
9789023453956
Materiaal:
Boek
Onderwerp:
Jodenvervolging ; Wereldoorlog II

Gerelateerde leestips